Neuropsychologia Kliniczna – czym się zajmuje, co diagnozuje, komu pomaga
NEUROPSYCHOLOGIA KLINICZNA jest specjalizacją medyczno – psychologiczną zajmującą się badaniem związku między mózgiem a zachowaniem oraz funkcjonowaniem poznawczym i emocjonalnym.
Neuropsychologia w szczególnym stopniu zajmuje się badaniem sprawności poznawczej. Większość pacjentów używa potocznie terminu „badania pamięci”. Ocena neuropsychologiczna to jednak szerszy obszar diagnostyczny. Oprócz badań funkcji pamięci dokonuje się także oceny takich domen jak uwaga, koncentracja, funkcje językowe, wzrokowo-przestrzenne, wykonawcze, stan emocjonalny czy szybkość przetwarzania informacji (są to tzw. funkcje poznawcze).
Dzięki badaniom neuropsychologicznym dowiemy się, czy nasz mózg pracuje zgodnie z normą dla wieku czy jednak obniżenie sprawności poznawczej wynika z podłoża chorobowego. Ocenia się jakie procesy poznawcze i w jakim stopniu zostały osłabione z powodu choroby czy uszkodzenia mózgu. Dokonuje się także różnicowania: czy osłabienie procesów poznawczych jest konsekwencją uszkodzenia tkanki mózgowej lub na ile wynika z powodów psychologicznych (np. stresu czy kryzysu emocjonalnego).
Badanie neuropsychologiczne jest badaniem funkcjonalnym mózgu. Badanie obrazowe (np. rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa) to ocena strukturalna. Oba typy badań powinny być wykonywane jednocześnie, gdyż są to badania uzupełniające.
Kiedy udać się na konsultację do neuropsychologa?
- gdy występują problemy z pamięcią, koncentracją lub innymi funkcjami poznawczymi
- przy podejrzeniu chorób neurodegeneracyjnych np. choroby Alzheimera czy innego
rodzaju otępienia (potocznie zwanych demencjami) - przy innych chorobach neurologicznych (np. po udarach, urazach głowy, stwardnieniu
rozsianym, operacjach neurochirurgicznych itd.) - przy problemach natury psychologicznej (np. w stanach depresyjnych, lękowych, w
chorobie afektywnej dwubiegunowej, schizofrenii, w okresach wysokiego stresu itd.) - w celu diagnostyki różnicowej czy obserwowane problemy poznawcze mają podłoże
biologiczne, psychologiczne czy są to tzw. zmiany związane z wiekiem - zawsze wtedy, gdy coś nas niepokoi w zakresie sprawności poznawczej
Neuropsycholog zajmuje się nie tylko diagnostyką kliniczną zaburzeń poznawczych. Prowadzi także rehabilitację neuropsychologiczną zarówno dla osób z chorobami neurodegeneracyjnymi czy po uszkodzeniach mózgu, ale także dla osób zdrowych, które chcą
usprawnić swoje funkcjonowanie poznawcze.